Gia tăng số lao động mất việc làm

Bước sang nửa đầu tháng 3, dịch bệnh viêm đường hô hấp cấp do ch??ng m???i của virus corona (Covid-19) ở trong nước diễn biến phức tạp, gây ảnh hưởng không nhỏ tới lĩnh vực lao động - việc làm. Tác động của dịch Covid-19 đến lĩnh vực lao động - việc làm thể hiện thông qua các chỉ số về bảo hiểm thất nghiệp.

Cụ thể, trong tháng 2 năm nay, số người thất nghiệp đến nộp hồ sơ để hưởng bảo hiểm thất nghiệp là 47.164 nghìn người, tăng 59,2% so với tháng 1 (29.839 người), tăng 70% so với cùng kỳ năm ngoái. Nguyên nhân của xu hướng này do một số lý do.

Trước hết, thời gian nghỉ Tết Nguyên đán năm nay rơi vào tháng 1 năm 2020. Trong khi năm 2019, thời gian nghỉ Tết rơi vào tháng 2. Do vậy, số lượng hồ sơ hưởng bảo hiểm thất nghiệp tháng 2 năm 2020 tăng nhiều so với cùng kỳ năm 2019.

Quan trọng hơn, ảnh hưởng của dịch Covid-19, dẫn đến nhiều doanh nghiệp tạm dừng hoạt động, cắt giảm nhân sự nên số lượng người lao động thất nghiệp tăng cao.

Thống kê nhanh từ tại một số tỉnh, thành phố cho thấy, tình hình thất nghiệp đang diễn ra khá phức tạp.

Ở địa bàn thành phố Hồ Chí Minh, trong tháng 2, có 9.872 người lao động thất nghiệp nộp hồ sơ hưởng bảo hiểm thất nghiệp, tăng 4.408 người (80,67%) so với tháng 1 năm 2020 (5.464 người) và tăng 3.607 người (57,57%) so với tháng 2 năm 2019 (6.265 người).

Trong đó, lao động thất nghiệp chủ yếu tại các doanh nghiệp FDI: 1.676 người (chiếm 17%) và doanh nghiệp tư nhân: 7.673 người lao động (chiếm 77,7%). Trong tổng số lao động thất nghiệp, lao động thất nghiệp ở ngành công nghiệp chế biến, chế tạo là 5.264 người, chiếm 53,3%; hoạt động dịch vụ khác: 2.603 người, chiếm 26,3%

Chỉ trong đầu tuần tháng 3, TP. Hồ Chí Minh có tới 2.643 lao động thất nghiệp làm việc ở 1.957 doanh nghiệp nộp hồ sơ hưởng trợ cấp thất nghiệp.

Trong đó, lao động thất nghiệp vẫn tập trung lớn ở doanh nghiệp tư nhân là 1.665 doanh nghiệp với 2.063 người (chiếm 78,05%); doanh nghiệp FDI là 219 doanh nghiệp với 429 người (chiếm 16,23%). Các doanh nghiệp có số lượng lao động thất nghiệp nhiều, hơn 10 lao động, cũng chủ yếu là may mặc, giày da...

Còn tại Bình Dương, trong tháng 2 có 3.835 người lao động thất nghiệp nộp hồ sơ hưởng bảo hiểm thất nghiệp, tăng 696 người (22,2%) so với tháng 1 năm 2020 (3.139 người) và tăng 1.590 người (70,8%) so với tháng 2 năm 2019 (2.245 người).

Thời điểm tuần đầu tuần tháng 3, Bình Dương có tới 2.294 lao động thất nghiệp làm trong 1.184 doanh nghiệp nộp hồ sơ hưởng trợ cấp thất nghiệp.

Trong đó, lao động thất nghiệp vẫn tập trung lớn ở doanh nghiệp tư nhân là 419 doanh nghiệp với 677 người (chiếm 25,5%); doanh nghiệp FDI là 741 doanh nghiệp với 1593 người (chiếm 69,44%). Các doanh nghiệp có số lượng lao động thất nghiệp đồng thời nhiều (trên 10 lao động) vẫn tập trung ở ngành may mặc, giày da...

Tăng áp lực về người lao động mất việc làm

Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội cũng đưa ra dự báo về thị trường lao động lao động tháng 3 năm nay. Căn cứ vào dự báo mức tăng trưởng GDP của Việt Nam và diễn biến của dịch Covid-19, dự báo có một số kịch bản với thị trường lao động.

Kịch bản thứ nhất là dịch được khống chế trong tháng 3 năm nay, và nền kinh tế quay lại trạng thái bình ổn, GDP quý 1 năm 2020 sẽ tăng trưởng chậm hơn so với mục tiêu đề ra từ 0,3%-0,5%, số lao động bị giảm giờ làm bị hoặc mất việc làm là từ 132 ngàn đến 220 nghìn người.

Kịch bản thứ hai dễ xảy ra hơn là diễn biến dịch có xu thế đi ngang như hiện nay, GDP quý 1 sẽ tăng trưởng chậm hơn so với mục tiêu đề ra khoảng 1 - 2%. Số lao động bị giảm giờ làm bị hoặc mất việc làm là từ 440 nghìn đến 880 nghìn lao động.

Kịch bản thứ ba cần đề phòng là dịch bùng phát. GDP quý 1 năm 2020 sẽ tăng trưởng chậm hơn so với mục tiêu đề ra từ 2-3%. Số lao động bị giảm giờ làm bị hoặc mất việc làm là từ 880 nghìn đến 1,32 triệu lao động.

Ước tính, các ngành công nghiệp chế biến - chế t???o, vận tải và kho bãi, du lịch sẽ chịu ảnh hưởng nhiều nhất, với số người chịu ảnh hưởng chiếm khoảng 75-85% tổng số bị ảnh hưởng theo các ước tính ở trên.

Với các kịch bản trên, ngay trong tháng 3 này, áp lực về người lao động mất việc làm sẽ tăng ít nhất hai lần so với cùng kỳ năm ngoái.